Gmina Cmolas
Gmina Cmolas
Maria Rzeszutek
KAPUŚNIAK
Składniki: Kości (najlepiej wołowe), kiszona kapusta z kwasem, grzyby suszone, 2 łyżki masła, łyżka mąki, sól, pieprz
Wykonanie: Ugotować wywar na kościach. Dodać kilka suszonych grzybów. Do przecedzonego wywaru dodać mięso obrane od kości i kiszoną kapustę z kwasem (nadmiar kwasu odcedzić). Gotować do miękkości. Grzyby pokroić drobno i dodać do zupy. Zrobić zasmażkę z masła i mąki. Zupę doprawić solą i pieprzem. Zagotować.
KRUPNIK
|
KAPUŚNIAK
Składniki: Kości (najlepiej wołowe), kiszona kapusta z kwasem, grzyby suszone, 2 łyżki masła, łyżka mąki, sól, pieprz
Wykonanie: Ugotować wywar na kościach. Dodać kilka suszonych grzybów. Do przecedzonego wywaru dodać mięso obrane od kości i kiszoną kapustę z kwasem (nadmiar kwasu odcedzić). Gotować do miękkości. Grzyby pokroić drobno i dodać do zupy. Zrobić zasmażkę z masła i mąki. Zupę doprawić solą i pieprzem. Zagotować.
KRUPNIK
Składniki: Kości i włoszczyzna na rosół, cebula, kasza perłowa lub jęczmienna, masło, natka pietruszki, sól, pieprz
Wykonanie: Ugotować rosół z kości i włoszczyzny (można dodać parę grzybów). Zrumienioną cebulę i kaszę gotować w drugim rondlu z masłem lub tłuszczem zdjętym z rosołu. Gdy kasza będzie miękka, zlać ją razem z rosołem i wszystko gotować około godziny. Pod koniec dorzucić trochę nasiekanej pietruszki. Zupę można podawać z pokrojoną włoszczyzną.
ZUPA Z RZEPY
Składniki: Kości i jarzyny na wywar, rzepa, masło, mąka, sól, cukier, śmietana
Wykonanie: Ugotować wywar z kości i jarzyn, odcedzić i dodać drobno pokrojoną rzepę. Gotować do miękkości. Podprawić jasną zasmażką z masła i mąki. Zagotować. Doprawić do smaku sola i cukrem i podprawić śmietaną.
RZEPA JAKO JARZYNKA
Składniki: 3-4 rzepy, 2 łyżki masła, 1 łyżka mąki, sok z cytryny lub ocet winny, sól, cukier.
Wykonanie: Rzepę pokroić w drobna kostkę, dodać tyle wody, żeby przykryła rzepę i płaską łyżkę masła. Gotować do miękkości. Zrobić zasmażkę z masła i mąki. Dodać do rzepy i dusić jeszcze chwilę. Można zakwasić sokiem z cytryny lub octem winnym. Doprawić solą i cukrem do smaku.
KAPUSTA CZERWONA Z WINEM
Składniki: Czerwona kapusta, rosół, mała cebula, 1 kieliszek czerwonego wina, masło, mąka, sok z cytryny lub ocet winny.
Wykonanie: Kapustę pokroić, sparzyć, zalać rosołem, dodać łyżkę masła, pokrojoną cebulę i wszystko razem dusić. Następnie wlać kieliszek wina. Trochę masła rozetrzeć z mąką, rozprowadzić wywarem z kapusty i dodać do całości. Zakwasić sokiem z cytryny albo octem winnym.
CIASTO KRUCHE
Składniki: Funt mąki, ¼ funta masła, 2 żółtka, ¼ funta cukru pudru
Wykonanie: Do mąki dodać masło, wbić żółtka i dobrze wysiekać z cukrem pudrem. Z tego ciasta robi się szarlotkę i można wykrawać też ciasteczka.
CIASTO DROŻDŻOWE (W NIM PASZTECIKI)
Składniki: ½ funta mąki, łut drożdży, szklanka mleka, 2 żółtka, 7 dag cukru pudru, łyżka masła, sól, pieprz, olej do smażenia, mięso na farsz
Wykonanie: Mąkę włożyć do miski, dodać drożdże rozczynione w szklance letniego mleka. Gdy podrośnie dodać żółtka, cukier masło, sól i pieprz. Odstawić ciasto żeby podrosło. Potem znowu dosypać trochę mąki, soli i miałkiego cukru. Wziąć kawałek ciasta, otaczać w mące, rozgnieść na małe placuszki, nałożyć siekanego mięsa zwinąć w pączek i złożyć na sito, żeby trochę podrosły. Następnie rzucić na gorący tłuszcz i smażyć jak pączki uważając aby z obu stron zrumieniły się jednakowo.
NALEŚNIKI Z ZIEMNIAKÓW
Składniki: 1 kg ziemniaków, 1 szklanka mleka, 1-2 jajka, marmolada do smarowania, sól, tłuszcz do smażenia.
Wykonanie: Ziemniaki ugotować w skórkach. Obrać, utłuc, aby nie było grudek. Dodać jajka, mleko i wyrobić na gęste ale lepiące ciasto. Smażyć naleśniki na margarynie lub oleju. Podawać posypane cukrem lub posmarowane marmolada.
ROGALIKI Z ZIEMNIAKÓW
Składniki: 30 dag ugotowanych ziemniaków, 30 dag mąki, 10 dag cukru, 10 dag margaryny, 2 jaja, proszek do pieczenia, 10 dag cukru pudru do posypania, sól do smaku, 10 dag marmolady do nadziewania.
Wykonanie: Ziemniaki ugotować i przetrzeć przez sito. Wyłożyć na stolnicę, dodać mąkę, margarynę, jaja, proszek do pieczenia, cukier i zagnieść ciasto. Dobrze wyrobione ciasto rozwałkować, wykrawać trójkąty, nakładać marmoladę, zwijać i piec. Po wystudzeniu posypać rogaliki cukrem pudrem.
SERKI ZIEMNIACZANE
Składniki: 50 dag ziemniaków, 1 kg sera, ½ łyżeczki kminku, sól do smaku
Wykonanie: Ziemniaki ugotować i przetrzeć przez sito razem z serem, dodać kminek i sól i wszystko dobrze wymieszać. Przygotowaną masę włożyć do kamiennego garnka, przykryć i zostawić na 3 dni w chłodnym miejscu. Po trzech dniach jeszcze raz wyrobić, uformować „masłe” serki i wysuszyć w przewiewnym miejscu. Suche serki ułożyć w kamiennym garnku i zostawić na parę tygodni aż dojrzeje.
ROGALIKI DROŻDŻOWE
Składniki: Kwaterka letniego mleka, 4 łuty drożdży, funt mąki, 4 jaja, ćwierć funta sklarowanego masła, sól, masa z maku lub migdałów
Wykonanie: Do letniego mleka wlać drożdże, trochę posolić i wsypać funt mąki. Dodać dobrze ubite jaja i sklarowane masło. Ciasto dobrze wyrobić żeby było pulchne, rozwałkować nie bardzo cienko, pokroić na trójkąty i włożyć do środka trochę masy z maku lub migdałów. Zawinąć, położyć na blachę posmarowaną masłem i wstawić do niezbyt gorącego pieca.
PLACKI Z ZIEMNIAKÓW I JABŁEK
Składniki: 1 kg ziemniaków, ½ kg jabłek, 10 dag mąki (2 czubate łyżki), 2 łyżki bułki tartej, 1 jajko, sól, olej do smażenia
Wykonanie: Ziemniaki ugotować w skórkach, obrać i przepuścić przez maszynkę. Umyte jabłka zetrzeć ze skórką na grubej tarce i zmieszać z ziemniakami. Następnie dodać mąkę, jajko, sól do smaku, i wszystko wyrobić na jednolitą masę. Formować zgrabne placuszki, otaczać w bułce tartej i smażyć na rozgrzanym tłuszczu. Posypać cukrem waniliowym. Podawać gorące jako drugie danie lub jako deser.
PLACKI ZIEMNIACZANE PARZONE MLEKIEM
Składniki: 1 kg ziemniaków, 1 szklanka mleka, 2 łyżki cukru, sól, tłuszcz do smażenia
Wykonanie: Obrać cieniutko ziemniaki, utrzeć na tarce, odcisnąć. Następnie włożyć do miski, posolić, zalać gorącym mlekiem i dobrze wyrobić. Kłaść łyżką na rozpalony tłuszcz. Gorące posypać cukrem pudrem.
RACUSZKI ZIEMNIACZANE Z PIANĄ
Składniki: 1 kg ziemniaków, 1 łyżka margaryny, 3 łyżki cukru, 4 jajka, 1 łyżka cynamonu, sól, tłuszcz do smażenia
Wykonanie: Ziemniaki ugotować w skorupkach, obrać i przepuścić przez maszynkę. Do zmielonych ziemniaków dodać margarynę, 1 łyżkę cukru, ½ łyżeczki cynamonu i sól do smaku. Dobrze wszystko wyrobić. Na koniec dodać pianę ubitą z białek i ostrożnie wymieszać. Smażyć cieniutkie racuszki. Podawać posypane cukrem i cynamonem.
GULASZ NA WSZYSTKIE OKAZJE
Składniki: 40 dag mięsa wieprzowego (karkówka lub łopatka), 20 dag mięsa wołowego, 3 łyżki smalcu, 2 marchewki, 1 pietruszka, 1 seler (może być naciowy), kawałek pora, 2 cebule, 2 ząbki czosnku, 1 mała papryka, 2 ogórki kiszone, 1 liść laurowy, pieprz, sól, maga, a na wywar około ½ kg kości (wieprzowych, drobiowych lub wołowych), 1 mała marchew, pietruszka, seler, por, cebula, czosnek
Wykonanie: Nastawić kości z warzywami na rosół. Mięso pokroić w grubą kostkę, oprószyć mąką, dodać pokrojoną cebulę, czosnek i warzywa, wszystko razem wymieszać i dać na rozgrzany tłuszcz, lekko obsmażyć. Następnie podlać rosołem i dusić na wolnym ogniu. Pod koniec dodać ogórki i jeszcze chwilę poddusić. Na koniec podsmażyć mąkę, rozprowadzić rosołem i dodać do gulaszu. Przyprawić do smaku. Gulasz można podawać z kaszą Lu ziemniakami albo jako danie jednogarnkowe z pieczywem.
NALEWKA MIĘTÓWKA
Wykonanie: Garść świeżo zerwanych, zdrowych gałązek mięty starannie opłukać, zalać ½ l wódki i odstawić na dwa tygodnie. Następnie przetrzeć i połączyć z dwoma litrami przegotowane i wystudzonej wody z dwiema łyżkami cukru. Odstawić na miesiąc. Gotową przecedzić.
Nie ma lepszego domowego lekarstwa na zatrucia, wszystkie bóle żąłądkowe, a do tego jest pyszna.
NALEWKA PIGWÓWKA
Wykonanie: 1 kg owoców pigwy starannie umyć, pokroić w cząstki, włożyć do dużego słoika i zasypać cukrem. Następnie zalać taką ilością czystej wódki aby owoce były nią dobrze nasączone. Słoik starannie zamknąć i odstawić na dwa tygodnie. Następnie odcedzić i wlać do butelki. Następnie należy uzbroić się w cierpliwość, bo nalewka musi leżakować aż pół roku żeby wydobył się w niej cały aromat pigwy. Ale kiedy się wreszcie otworzy butelkę, to tak pachnie w całym domu, że nawet jak za oknami szaleje śnieżyca, to człowiekowi wydaje się jakby nagle znalazł się w kwitnącym ogrodzie. Z serca polecam.
NALEWKA MNISZKÓWKA
Wykonanie: W maju trzeba zebrać 400 główek kwiatów mniszka, wypłukać pod bieżącą wodą i odcedzić. Następnie włożyć do dwóch litrów wody, dodać jedną, sparzoną wrzątkiem cytrynę i przez dwie godziny gotować na małym ogniu. Ostudzić i odstawić na 24 godziny (najlepiej do lodówki). Następnie przetrzeć przez sito, dodać kilogram cukru i gotować dwie godziny aż powstanie żółto-brązowy syrop. Na pół szklanki syropu dajemy szklankę spirytusu, dwie szklanki wody, sok z całej, świeżej cytryny, dwie łyżki miodu i nalewka gotowa. Na zdrowie.
Wykonanie: Ugotować rosół z kości i włoszczyzny (można dodać parę grzybów). Zrumienioną cebulę i kaszę gotować w drugim rondlu z masłem lub tłuszczem zdjętym z rosołu. Gdy kasza będzie miękka, zlać ją razem z rosołem i wszystko gotować około godziny. Pod koniec dorzucić trochę nasiekanej pietruszki. Zupę można podawać z pokrojoną włoszczyzną.
ZUPA Z RZEPY
Składniki: Kości i jarzyny na wywar, rzepa, masło, mąka, sól, cukier, śmietana
Wykonanie: Ugotować wywar z kości i jarzyn, odcedzić i dodać drobno pokrojoną rzepę. Gotować do miękkości. Podprawić jasną zasmażką z masła i mąki. Zagotować. Doprawić do smaku sola i cukrem i podprawić śmietaną.
RZEPA JAKO JARZYNKA
Składniki: 3-4 rzepy, 2 łyżki masła, 1 łyżka mąki, sok z cytryny lub ocet winny, sól, cukier.
Wykonanie: Rzepę pokroić w drobna kostkę, dodać tyle wody, żeby przykryła rzepę i płaską łyżkę masła. Gotować do miękkości. Zrobić zasmażkę z masła i mąki. Dodać do rzepy i dusić jeszcze chwilę. Można zakwasić sokiem z cytryny lub octem winnym. Doprawić solą i cukrem do smaku.
KAPUSTA CZERWONA Z WINEM
Składniki: Czerwona kapusta, rosół, mała cebula, 1 kieliszek czerwonego wina, masło, mąka, sok z cytryny lub ocet winny.
Wykonanie: Kapustę pokroić, sparzyć, zalać rosołem, dodać łyżkę masła, pokrojoną cebulę i wszystko razem dusić. Następnie wlać kieliszek wina. Trochę masła rozetrzeć z mąką, rozprowadzić wywarem z kapusty i dodać do całości. Zakwasić sokiem z cytryny albo octem winnym.
CIASTO KRUCHE
Składniki: Funt mąki, ¼ funta masła, 2 żółtka, ¼ funta cukru pudru
Wykonanie: Do mąki dodać masło, wbić żółtka i dobrze wysiekać z cukrem pudrem. Z tego ciasta robi się szarlotkę i można wykrawać też ciasteczka.
CIASTO DROŻDŻOWE (W NIM PASZTECIKI)
Składniki: ½ funta mąki, łut drożdży, szklanka mleka, 2 żółtka, 7 dag cukru pudru, łyżka masła, sól, pieprz, olej do smażenia, mięso na farsz
Wykonanie: Mąkę włożyć do miski, dodać drożdże rozczynione w szklance letniego mleka. Gdy podrośnie dodać żółtka, cukier masło, sól i pieprz. Odstawić ciasto żeby podrosło. Potem znowu dosypać trochę mąki, soli i miałkiego cukru. Wziąć kawałek ciasta, otaczać w mące, rozgnieść na małe placuszki, nałożyć siekanego mięsa zwinąć w pączek i złożyć na sito, żeby trochę podrosły. Następnie rzucić na gorący tłuszcz i smażyć jak pączki uważając aby z obu stron zrumieniły się jednakowo.
NALEŚNIKI Z ZIEMNIAKÓW
Składniki: 1 kg ziemniaków, 1 szklanka mleka, 1-2 jajka, marmolada do smarowania, sól, tłuszcz do smażenia.
Wykonanie: Ziemniaki ugotować w skórkach. Obrać, utłuc, aby nie było grudek. Dodać jajka, mleko i wyrobić na gęste ale lepiące ciasto. Smażyć naleśniki na margarynie lub oleju. Podawać posypane cukrem lub posmarowane marmolada.
ROGALIKI Z ZIEMNIAKÓW
Składniki: 30 dag ugotowanych ziemniaków, 30 dag mąki, 10 dag cukru, 10 dag margaryny, 2 jaja, proszek do pieczenia, 10 dag cukru pudru do posypania, sól do smaku, 10 dag marmolady do nadziewania.
Wykonanie: Ziemniaki ugotować i przetrzeć przez sito. Wyłożyć na stolnicę, dodać mąkę, margarynę, jaja, proszek do pieczenia, cukier i zagnieść ciasto. Dobrze wyrobione ciasto rozwałkować, wykrawać trójkąty, nakładać marmoladę, zwijać i piec. Po wystudzeniu posypać rogaliki cukrem pudrem.
SERKI ZIEMNIACZANE
Składniki: 50 dag ziemniaków, 1 kg sera, ½ łyżeczki kminku, sól do smaku
Wykonanie: Ziemniaki ugotować i przetrzeć przez sito razem z serem, dodać kminek i sól i wszystko dobrze wymieszać. Przygotowaną masę włożyć do kamiennego garnka, przykryć i zostawić na 3 dni w chłodnym miejscu. Po trzech dniach jeszcze raz wyrobić, uformować „masłe” serki i wysuszyć w przewiewnym miejscu. Suche serki ułożyć w kamiennym garnku i zostawić na parę tygodni aż dojrzeje.
ROGALIKI DROŻDŻOWE
Składniki: Kwaterka letniego mleka, 4 łuty drożdży, funt mąki, 4 jaja, ćwierć funta sklarowanego masła, sól, masa z maku lub migdałów
Wykonanie: Do letniego mleka wlać drożdże, trochę posolić i wsypać funt mąki. Dodać dobrze ubite jaja i sklarowane masło. Ciasto dobrze wyrobić żeby było pulchne, rozwałkować nie bardzo cienko, pokroić na trójkąty i włożyć do środka trochę masy z maku lub migdałów. Zawinąć, położyć na blachę posmarowaną masłem i wstawić do niezbyt gorącego pieca.
PLACKI Z ZIEMNIAKÓW I JABŁEK
Składniki: 1 kg ziemniaków, ½ kg jabłek, 10 dag mąki (2 czubate łyżki), 2 łyżki bułki tartej, 1 jajko, sól, olej do smażenia
Wykonanie: Ziemniaki ugotować w skórkach, obrać i przepuścić przez maszynkę. Umyte jabłka zetrzeć ze skórką na grubej tarce i zmieszać z ziemniakami. Następnie dodać mąkę, jajko, sól do smaku, i wszystko wyrobić na jednolitą masę. Formować zgrabne placuszki, otaczać w bułce tartej i smażyć na rozgrzanym tłuszczu. Posypać cukrem waniliowym. Podawać gorące jako drugie danie lub jako deser.
PLACKI ZIEMNIACZANE PARZONE MLEKIEM
Składniki: 1 kg ziemniaków, 1 szklanka mleka, 2 łyżki cukru, sól, tłuszcz do smażenia
Wykonanie: Obrać cieniutko ziemniaki, utrzeć na tarce, odcisnąć. Następnie włożyć do miski, posolić, zalać gorącym mlekiem i dobrze wyrobić. Kłaść łyżką na rozpalony tłuszcz. Gorące posypać cukrem pudrem.
RACUSZKI ZIEMNIACZANE Z PIANĄ
Składniki: 1 kg ziemniaków, 1 łyżka margaryny, 3 łyżki cukru, 4 jajka, 1 łyżka cynamonu, sól, tłuszcz do smażenia
Wykonanie: Ziemniaki ugotować w skorupkach, obrać i przepuścić przez maszynkę. Do zmielonych ziemniaków dodać margarynę, 1 łyżkę cukru, ½ łyżeczki cynamonu i sól do smaku. Dobrze wszystko wyrobić. Na koniec dodać pianę ubitą z białek i ostrożnie wymieszać. Smażyć cieniutkie racuszki. Podawać posypane cukrem i cynamonem.
GULASZ NA WSZYSTKIE OKAZJE
Składniki: 40 dag mięsa wieprzowego (karkówka lub łopatka), 20 dag mięsa wołowego, 3 łyżki smalcu, 2 marchewki, 1 pietruszka, 1 seler (może być naciowy), kawałek pora, 2 cebule, 2 ząbki czosnku, 1 mała papryka, 2 ogórki kiszone, 1 liść laurowy, pieprz, sól, maga, a na wywar około ½ kg kości (wieprzowych, drobiowych lub wołowych), 1 mała marchew, pietruszka, seler, por, cebula, czosnek
Wykonanie: Nastawić kości z warzywami na rosół. Mięso pokroić w grubą kostkę, oprószyć mąką, dodać pokrojoną cebulę, czosnek i warzywa, wszystko razem wymieszać i dać na rozgrzany tłuszcz, lekko obsmażyć. Następnie podlać rosołem i dusić na wolnym ogniu. Pod koniec dodać ogórki i jeszcze chwilę poddusić. Na koniec podsmażyć mąkę, rozprowadzić rosołem i dodać do gulaszu. Przyprawić do smaku. Gulasz można podawać z kaszą Lu ziemniakami albo jako danie jednogarnkowe z pieczywem.
NALEWKA MIĘTÓWKA
Wykonanie: Garść świeżo zerwanych, zdrowych gałązek mięty starannie opłukać, zalać ½ l wódki i odstawić na dwa tygodnie. Następnie przetrzeć i połączyć z dwoma litrami przegotowane i wystudzonej wody z dwiema łyżkami cukru. Odstawić na miesiąc. Gotową przecedzić.
Nie ma lepszego domowego lekarstwa na zatrucia, wszystkie bóle żąłądkowe, a do tego jest pyszna.
NALEWKA PIGWÓWKA
Wykonanie: 1 kg owoców pigwy starannie umyć, pokroić w cząstki, włożyć do dużego słoika i zasypać cukrem. Następnie zalać taką ilością czystej wódki aby owoce były nią dobrze nasączone. Słoik starannie zamknąć i odstawić na dwa tygodnie. Następnie odcedzić i wlać do butelki. Następnie należy uzbroić się w cierpliwość, bo nalewka musi leżakować aż pół roku żeby wydobył się w niej cały aromat pigwy. Ale kiedy się wreszcie otworzy butelkę, to tak pachnie w całym domu, że nawet jak za oknami szaleje śnieżyca, to człowiekowi wydaje się jakby nagle znalazł się w kwitnącym ogrodzie. Z serca polecam.
NALEWKA MNISZKÓWKA
Wykonanie: W maju trzeba zebrać 400 główek kwiatów mniszka, wypłukać pod bieżącą wodą i odcedzić. Następnie włożyć do dwóch litrów wody, dodać jedną, sparzoną wrzątkiem cytrynę i przez dwie godziny gotować na małym ogniu. Ostudzić i odstawić na 24 godziny (najlepiej do lodówki). Następnie przetrzeć przez sito, dodać kilogram cukru i gotować dwie godziny aż powstanie żółto-brązowy syrop. Na pół szklanki syropu dajemy szklankę spirytusu, dwie szklanki wody, sok z całej, świeżej cytryny, dwie łyżki miodu i nalewka gotowa. Na zdrowie.
