Kolbuszowa

W ZSA-E w Weryni odbył się II Powiatowy Konkurs na lasowiackie przysmaki „Cudze chwalicie – swego nie znacie”.  Tegoroczny konkurs odbywał się pod hasłem: Moje rodzinne smaki.

Do konkursu przystąpiły następujące zespoły ze szkół: ZS Dzikowiec (opiekun grupy: Barbara Drapała), ZS Widełka (opiekun grupy: Małgorzata Tabisz), ZS Trzęsówka (opiekun grupy: Elżbieta Wilk), ZST w Kolbuszowej (opiekunowie grupy: Bożena Twardowska, Jolanta Zwolska, Marta Posłuszny), ZSA-E w Weryni (opiekun grupy: Paulina Woźny).

Patronaci medialni: Gazeta Codzienna „Nowiny”, Katolickie Radio „VIA” w Rzeszowie, Polskie Radio Rzeszów, Twoje Radio Cmolas, Tygodnik „Korso Kolbuszowskie”, Miesięcznik Powiatowy „Przegląd Kolbuszowski”, Miesięcznik Powiatowy „Ziemia Kolbuszowska”.

Jury obradowało w następującym składzie:

- Przewodnicząca komisji konkursowej Janina Olszowy.

- Członkowie: Janina Koza z Koła Gospodyń Wiejskich w Weryni, Maria Rzeszutek z Koła Gospodyń Wiejskich w Cmolasie, Elżbieta Czachor z Koła Gospodyń Wiejskich w Kolbuszowej Górnej, Lucyna Karkut z Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej,

Andrzej Wesołowski – restaurator kolbuszowski, Katarzyna Cesarz – Inspektor ds. Promocji i Kultury Powiatu Kolbuszowskiego.  

Jury wyłoniło następujących laureatów:

I Miejsce: ZSA-E WERYNIA.

II Miejsce: ZST KOLBUSZOWA.

III Miejsce: ZS WIDEŁKA.

Wyróżnienie: ZS Dzikowiec, ZS Trzęsówka.

Przypomnienie historii i tradycji kultury lasowiackiej

Pochodzenie lasowiaków

       Jednym z atutów naszego regionu jest kultura Lasowiacka i związany z nią bogaty dorobek, który pozostawili nasi przodkowie. Lasowiacy (Lesiacy, Lasowscy, Lesioki) byli osadnikami, którzy od XIV osiedli się w głębi Puszczy Sandomierskiej. Odcięci od świata, utrzymywali się z bogactw naturalnych lasów i wód – byli samowystarczalni.

                Zajęcia Lasowiaków

                 Zajmowali się łowiectwem, myślistwem, bartnictwem, wytapianiem rudy darniowej (żelazo), smoły i mazi oraz wypalaniem węgla drzewnego.

Byli mistrzami w bednarstwie ciesielce, stolarstwie, kołodziejstwie, zabawkarstwie, garncarstwie i tkactwie. Po wytrzebieniu lasów Lasowiacy zajęli rolnictwem. Uprawiano żyto, owies, tatarkę, orkisz oraz ziemniaki i buraki pastewne. Na łąkach i pastwiskach wypasano bydło i świnie.

                Stroje Lasowiaków

                Lasowiak na co dzień wdziewał sukmanę i zakładał magierkę z brązowego samodziału, ubierał łapcie z łyka lipowego lub skórzane, na głownie nosił wyplatany ze słomy kapelusz.

                Kobieta lasowiacka nosiła błękitne żupany i aksamitne gorsety z fabrycznych materiałów. Koszule i fartuchy haftowała we wzory w kolorze czerwonym lub czarnym.  

                Kuchnia Lasowiaków

                Kuchnia Lasowiacka to potrawy: kacapoły, sodziaki (proziaki), kapusta ziemniaczana, pierogi z kapustą i kaszanką, prykiel (barszczowina z ziemniakami) oraz mieloki (kapuścioki) kotlety mięsno-ziemniaczane.

To właśnie potrawy i zwyczaje, mające swoje korzenie w tradycji, stanowią o atrakcyjności naszej kultury Lasowiackiej, świadczą o dorobku kulinarnym różnych regionów naszego powiatu.

Celem naszego konkursu było zachęcenie młodych osób do przejrzenia wiekowych przepisów posiadanych w domowych archiwach, do szperania w kronikach, starych książkach kucharskich. Mamy nadzieję, że pozwoli to na odnalezienie starych, zapomnianych przepisów, by poprzez „…powrót do źródeł, do smaków dzieciństwa, ciepła domowego ogniska, utrwalić odchodzące w zapomnienie obyczaje…”